Jelena Budimirović, Eksplicitnost in presežek besed kot sredstvi birokratskega stila v času socializma v Srbiji in Sloveniji

Slovenika II (2016) 47-58
Znanstveni članek
UDK: 811.163.41’38:811.163.6’38
Tekst primljen za objavljivanje 30. 11. 2016.
Besedilo sprejeto za objavo 30. 11. 2016
Članak (PDF) | Članek (PDF) | Paper (PDF)

Jelena Budimirović
Vlada Republike Srbije
Urad za evropske integracije
Beograd, Srbija
jelena.buda@gmail.com

Eksplicitnost in presežek besed kot sredstvi birokratskega stila v času socializma v Srbiji in Sloveniji

Povzetek: Glavni namen birokratskega stila ni komunikativen, temveč ritualno-ideološki. Takšen stil služi kot sredstvo jezikovne manipulacije in birokratom zagotavlja monopol pri političnem odločanju. Birokratski stil je doživel v srbščini razcvet v socializmu, v slovenščini pa se je razvijal pod vplivom srbščine. V članku analiziramo eksplicitnost in presežek besed kot sredstvi birokratskega stila v letih 1974–1979 v Srbiji in Sloveniji. Kot primerno gradivo za takšno analizo smo izbrali srbski časopis Borba ter slovensko Delo. Analiza opisuje slovnična in leksična sredstva birokratizacije in razlaga njune učinke v sociolingvističnem kontekstu.

Ključne besede: birokratski stil, manipulacija, eksplicitnost, presežek besed, socialize

 

Jelena Budimirović
Vlada Republike Srbije
Kancelarija za evropske integracije
Beograd, Srbija

Eksplicitnost i višak reči kao sredstva birokratskog stila u vreme socijalizma u Srbiji i Sloveniji

Sažetak: Glavna svrha birokratskog stila nije komunikativna, već ritualno-ideološka. Takav jezik služi kao sredstvo jezičke manipulacije i birokratama obezbeđuje monopol u političkom odlučivanju. Birokratski stil u srpskom jeziku doživljava procvat tokom socijalizma, a u slovenačkom jeziku se razvija pod uticajem srpskog. U ovom radu analiziramo eksplicitnost i višak reči kao sredstva birokratskog stila u periodu 1974–1979. u Srbiji i Sloveniji. Kao adekvatno gradivo za takvu analizu izabrali smo srpske novine Borba i slovenačko Delo. Analiza opisuje gramatička i leksička sredstva birokratizacije i objašnjava njihove efekte u sociolingvističkom kontekstu.

Ključne reči: birokratski stil, manipulacija, eksplicitnost, višak reči, socijalizam

 

Jelena Budimirović
Government of the Republic of Serbia
European Integration Office
Belgrade, Serbia

The Explicitness and Excessive Wording as Means of the Bureaucratic Style in the Age of Socialism in Serbia and Slovenia

Abstract: The main purpose of the bureaucratic language is not the one of communication, but of ritualistic ideology. This language serves as a means of linguistic manipulation and it provides monopoly to bureaucrats in political decision-making. The bureaucratic style flourished in the Serbian language during the Yugoslav socialism, and it in turn influenced the Slovenian bureaucratic style of the time. This paper discusses the use of explicitness and euphemisms as the means of the bureaucratic language between 1974 and 1979 in Serbia and Slovenia. For this analysis, we have chosen two newspapers, Borba and Delo, representative of Serbia and Slovenia, respectively. This analysis depicts the grammatical and lexical tools of the bureaucratic language and interprets their effects in the sociolinguistic context.

Keywords: bureaucratic style, manipulation, explicitness, surplus of words, socialism