SVENKA SAVIĆ, MIGRACIJE UNUTAR JUGOSLOVENSKOG PROSTORA: POZORIŠNI UMETNICI IZ SLOVENIJE U SRPSKOM NARODNOM POZORIŠTU U NOVOM SADU (1947–2013)

Slovenika I (2015) 99-111
Prevedeni članak / Prevedeni članek
Članak (PDF) | Članek (PDF) | Paper (PDF)

Svenka Savić
Univerzitet u Novom Sadu
Filozofski fakultet
Srbija
svenka@eunet.rs

Migracije unutar jugoslovenskog prostora: pozorišni umetnici iz Slovenije u Srpskom narodnom pozorištu u Novom Sadu (1947–2013)

Sažetak: Nakon II svetskog rata značajan broj pozorišnih umetnika i umetnica iz Slovenije dolazi u Srbiju i Vojvodinu. Razlozi su, pre svega, povezani sa izgrađivanjem umetničke karijere različitog vremenskog trajanja: od potpunog umetničkog ostvarenja i preseljenja u novu sredinu, do povratka u Sloveniju, ili odlaska u neki drugi umetnički centar u regionu ili svetu. Postojeći izvori za istoriju pojedinačnih pozorišnih kuća ne obraćaju posebnu pažnju na migracijske procese ove vrste, budući da je imanentna osobina pozorišnih umetnika da cirkulišu po umetničkom, geografskom i usko profesionalnom prostoru. Tokom skoro sedam decenija (1945 – 2013), u Srpskom narodnom pozorištu (SNP) u Novom Sadu je 35 umetnica i umetnika u tri osnovna ansambla, duže ili kraće, bilo u angažmanu: u orkestru (12), u operi (9), u baletu (4), ili kao umetnici koji su radili sa svim ansamblima (kostimografkinja) i doprineli njegovom razvoju, umetničkoj izgradnji. Cilj je ovoga pilot-istraživanja da otvorim temu migracija unutar pozorišnih kuća (sa tri umetnička ansambla) u Jugoslaviji, kako bi prikupljeni podaci poslužili za buduću detaljniju analizu o preplitanjima, mešanjima i zajedničkim dostignućima pozorišnih umetnika, migracijski obogaćenim. Odabrala sam kao primere nekoliko kratkih biografija umetnica i umetnika iz različitih pozorišnih delatnosti, kojima se osvetljavaju osnovni okviri migracijskog procesa unutar pozorišnih kuća, a tokom izgrađivanja njihovog pozorišnog identiteta. Zaključak je da su slovenački umetnici značajno doprineli razvoju pozorišne umetnosti u SNP-u (naročito u prvim decenijama nakon II svetskog rata) u kontinuitetu do danas, nakon formiranja dveju zasebnih država – Slovenije i Srbije. Za buduću praksu bilo bi korisno detaljnije obraditi ovu temu na celokupnoj građi, kao jedan vid doprinosa sagledavanju procesa migracija uopšte.

Ključne reči: migracije, teatar, opera, operno rediteljstvo, balet, kostimografija, životne priče
Članak je štampan pod naslovom: Migrations in the Yugoslav region : Theater artist from Slovenia in the Serbian National Theater in Novi Sad (1947–2013). Ars & Humanitas : revija za umetnost in humanistiko. Let. 7, št. 2 (2013), str. 190–203. Preveden je i objavljen uz saglasnost autorke.